Project Description
Πρόλογος, πίνακας περιεχομένων και πληροφορίες για το βιβλίο
BANQUIERS, USURIERS ET PAYSANS.
Réseaux de crédit et stratégies du capital en Grèce (1780-1930)
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Στον συλλογικό αυτόν τόμο (303 σελίδες), ο ΓΒΔ έχει συγγράψει την εισαγωγή και δύο μεγάλα κεφάλαια (173 σελίδες). Στην εισαγωγή παρατίθεται μια συνθετική παρουσίαση των ιδιαιτεροτήτων της ελληνικής ιστορίας, όσων μπορούν να διευκολύνουν την ερμηνευτική της προσέγγιση. Στο ένα κεφάλαιο, αναλύονται οι μακροχρόνιες κοινωνικές δομές και οι σχέσεις προεστών, γαιοκτημόνων, εμπόρων, τοκιστών και αγροτών κατά την οθωμανική περίοδο. Οι μεταξύ τους δανειστικές και συνάμα πελατειακές σχέσεις, καθόριζαν τις σχέσεις εξάρτησης και εξουσίας μεταξύ των αγροτικών πληθυσμών και των ανωτέρων τάξεων, άρα και την ιεραρχική κοινωνική συνάρθρωσή τους. Αυτές οι κοινωνικές δομές διέφεραν πολύ από τις φεοδαλικές και μετα-φεοδαλικές διαρθρώσεις που κυριαρχούσαν στην κεντρική, δυτική και βόρεια Ευρώπη· και διευκόλυναν την βαθμιαία χειραφέτηση των αγροτών, την ανάπτυξη της μικρής καλλιέργειας και, στον 19ο αιώνα, την επικράτηση της μικρής ιδιοκτησίας και την οριστική παρακμή των γαιοκτημόνων. Στο άλλο κεφάλαιο, αξιολογούνται οι υστερήσεις της ελληνικής βιομηχανίας από τον 19ο έως τον 20ό αιώνα και οι παράγοντες που την κατέστησαν χρονίως δασμοβίωτη και μη ανταγωνιστική. Διακρίνονται οι τρεις σημαντικότεροι, όλοι σχετικοί με τις στρατηγικές επιλογές των κατόχων κεφαλαίου και, ειδικότερα, με τις δυνατότητες εναλλακτικών επενδύσεων σε πεδία ελκυστικότερα από την βιομηχανία.
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
από το εξώφυλλο της γαλλικής έκδοσης
Poser un ensemble de questions sur l’évolution de l’économie grecque entre le XVIIe siècle et le XXe siècle, en partant du système de crédit et de stratégies suivies par les détenteurs de capitaux, tel est l’objectif de cet ouvrage collectif, qui réunit des contributions d’historiens grecs et français travaillant sur la Grèce, la Méditerranée et l’Europe méridionale. La description des rapports de crédit liant les agriculteurs, les petits commerçants et usuriers locaux, les négociants et financiers des villes et des ports, et les banquiers internationaux, met en lumière les blocages, les adaptations et les mutations qui ont marqué la transformation particulière de l’économie hellénique durant le seconde moitié du XIXe siècle et le XXe siècle. Les auteurs montrent ainsi, à travers une série d’études de cas particulièrement intéressantes, comment cette économie a été dominée au cours de cette période par un ensemble de réseaux financiers, opérant sur trois niveaux hiérachisés et distincts, qui correspondent aux horizons géographiques de leurs entreprises: l’intérieur de la Grèce, l’environnement immédiat du pays, le domaine international. Des réseaux qui s’entrecroisent au-dessus des frontières par l’intermédiaire des entrepreneurs grecs du Levant et de la diaspora: ceux-ci constituent un capitalisme fluide, mobile, international, toujours prêt à franchir des frontières, oscillant entre la Grèce asphyxiante, le Levant de ses origines, et les promesses de l’Occident. Les questions abordées dans cet ouvrage intéresseront non seulement l’historien ou l’économiste, mais aussi le lecteur qui voudrait s’informer sur des formes d’évolution historique différentes du «modèle» occidental.