Project Description
Πρόλογος, πίνακας περιεχομένων και πληροφορίες για το βιβλίο
ΛΕΡΝΑΙΟΝ ΚΡΑΤΟΣ
Δοκίμιo
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2000 (123 σελίδες)
Περιγραφή του βιβλίου (από τον πρόλογό του)
Το βιβλίο αυτό περιγράφει επτά μορφές του κράτους, όσες μπόρεσα να συλλάβω με έναν τρόπο, ας πούμε, «μακρο-ιστορικό». Είναι οι μορφές με τις οποίες μπορούμε να σκεφθούμε το κράτος, ιδιότητες που μπορούμε να του αποδώσουμε: εδαφική επικράτεια· εξουσιαστικός οργανισμός και ενεργό κοινωνικό υποκείμενο· σύστημα σχέσεων· πεδίο πολέμου και τόπος συμβιβασμού· επίκεντρο ενός πλέγματος εξουσίας· μήλον της έριδος· και, τέλος, κέντρο νομιμότητας και φύλαξ ηθικής. Αυτές οι επτά μορφές είναι στατικές· είναι σαν στιγμιαίες «φωτογραφίες»· αν τις σκεφθούμε δυναμικά, η συνεχής εναλλαγή τους μας φαίνεται φυσική. Κλείνουμε έτσι έναν κύκλο: είναι ο κύκλος του χρόνου, της ιστορίας. Για μας, το κράτος είναι πλέον ο χαμαιλέων με τις πολλαπλές μορφές, η Λερναία Ύδρα με τις επτά κεφαλές.
Το βιβλίο είναι ένα δοκίμιο, με όλες τις σημασίες της λέξης· δοκίμιο-δοκιμή· δοκίμιο-ερμηνεία· και δοκίμιο-αίρεση, με την σημασία που ο Adorno δίνει στην αίρεση – και στην αιρετικότητα. Είναι άλλωστε και μια πρώτη μορφή, στην οποία ίσως κάποτε επανέλθω. Έπειτα ποιος ξέρει, θα μπορούσε να είναι χρήσιμη – σε φοιτητές ή σε φιλοπερίεργους γενικούς αναγνώστες, ας είναι καλά οι άνθρωποι. Τις διευκρινίσεις αυτές τις δικαιολογεί, νομίζω, το μέγεθος του προβλήματος: η θεωρία του κράτους παραμένει ανοικτή, ατελείωτη, εδώ και δυόμισι χιλιετίες. Γι’ αυτό, άλλωστε, δεν υπάρχουν στο βιβλίο σημειώσεις, ούτε βιβλιογραφία – θα παραπήγαινε.
Προσπάθησα να κρατήσω την διατύπωση όσο απλούστερη γινόταν, ιδίως στα πρώτα κεφάλαια. Η διαδικασία της γραφής είναι αναγκαστικά γραμμική· δεν μπορεί κανείς να τα πει όλα ταυτοχρόνως, άρα είναι αναγκασμένος να ξεκινήσει από τα απλά για να προχωρήσει στα συνθετότερα· εκτός εάν ο σκοπός του είναι να συσκοτίσει, ή να εντυπωσιάσει, διά της στρυφνότητος.